محمد بن احمد بن عثمان بن قايماز ذهبي، شمس الدين، ابو عبد الله: حافظ، مؤرخ، علامة محقق. تركماني الاصل، از اهل ميافارقين. مولد او به سال 673هَ .ق . و از ابوالحسین علی بن الفقیه در بعلبک و ابوالحسن علی بن مسعود موصلی و محمودبن ابی بکر ارموی و شرف الدین احمدبن ابراهیم فزاری در شام و از قاسم بن محمدبن یوسف برزالی در مصر و صدرالدین بن حمویه و گروهی دیگر از علمای مصر و شام حدیث شنوده است . در قاهره رحل اقامت گزید و بسیاری از سرزمینها را گشت، و در سال 741 هـ. نابینا شد. تصانيفش بسیار زیاد است و به هزار تألیف می رسد. از آن جمله: " دول الاسلام ـ چاپ" در دو جزء، و " المشتبه في الاسماء والانساب، والكنىَ والالقاب ـ چاپ" و " والعباب ـ خطی" در تاريخ، و " تاريخ الاسلام الكبير ـ ، و " سير اعلام النبلاء ـ چاپ" و " تذكرة الحفاظ ـ چاپ" در چهار جزء، و " الكاشف ـ " در تراجم رجال حديث، و " العبر في خبر من غبر ـ چاپ" در پنج جزء، و " طبقات القراء ـ چاپ" و " الامامة الكبرىَ ـ خطی" و " الكبائر ـ چاپ" ، و " ميزان الاعتدال في نقد الرجال ـ چاپ" ، و " المختصر المحتاج اليه من تاريخ الدبيثي ـ چاپ"، و " معجم شيوخ خود وی ـ خطی" و " المقتنىَ في الكنىَ ـ خطی" و " الاعلام بوفيات الاعلام ـ خطی" و " تجريد اسماء الصحابة ـ چاپ" در دو مجلد، و " المغني ـ چاپ" در دو جز، در رجال حديث. و " الرواة الثقات ـ چاپ" رساله، و " الطب النبوي ـ چاپ" و " المرتجل في الكنىَ ـ خطی" و " زغل العلم ـ چاپ" رساله، و " المستدرك علىَ مستدرك الحاكم ـ چاپ" در حديث، و " اهل المائة فصاعدا ـ چاپ" و " ذكر من اشتهر بكنيته من الاعيان ـ خطی" رساله
تذهیب التهذیب . اختصار تهذیب الکمال در سه جلد. اختصار کتاب الاطراف در دو جلد. اختصار التذهیب . اختصار سنن البیهقی در پنج جلد. تنقیح احادیث التعلیق لابن الجوزی . المستحلی اختصار المحلی . المقتنی فی الکنی . المقتفی فی الضعفا. اختصارالمستدرک للحاکم در دو جلد. مختصر تاریخ ابن عساکر در ده جلد. مختصر تاریخ الخطیب البغدادی در دو جلد. اختصار تاریخ نیشابور. احادیث مختصر ابن الحاجب . توقیف اهل التوفیق علی مناقب الصدیق . نعم السمر فی سیرة عمر. التبیان فی مناقب عثمان . فتح الطالب فی اخبار علی بن ابیطالب . معجم الاشیاخ . اختصار کتاب الجهاد لابن عساکر. مابعد الموت . اختصار کتاب القدر للبیهقی . هالة البدر فی عدد اهل بدر. اختصار تقویم البلدان لأبی الفدا. نقض الجعبه فی اخبار شعبه . قضا نهارک فی اخبار ابن المبارک . اخبار ابی مسلم الخراسانی . و بسیاری از کتابها را به صورت اختصار درآورده است.
و وفات وی در دمشق در 23 ذی القعده به سال 748 هـ.ق. بوده است.
و وفات وی در دمشق در 23 ذی القعده به سال 748 هـ.ق. بوده است.
(ترجمه و تالیف از لوح فشرده: المرجع الاكبر للتراث الاسلامي و دهخدا).
0 نظرات:
ارسال یک نظر